روز طبیعت (سیزده بدر)
سیزدهم فروردین ماه هر سال ، روز پایان جشنهای نوروزی است . در این روز ، مردم بنا بر سنتی فرهنگی ، از خانهها بیرون میآیند و به دشت و صحرا و باغ میروند تا آخرین روز عید را در طبیعت ، ودر کنار سبزه و گیاه و آب روان چشمهها و جویبارها بگذرانند . این روز زیبا را ، «روز طبیعت» نام گذاری کرده اند . در تقویمهای رسمیِ ایران ، بعد از انقلاب ، این روز روز طبیعت نامگذاری شدهاست و از تعطیلات رسمی است .
فلسفهٔ سیزدهبهدر
بهطور کلی در میان جشنهای ایرانی جشن «سیزدهبهدر» کمی مبهم است ، زیرا مبنا و اساس دیگر جشنها را ندارد . در کتابهای تاریخی اشارهٔ مستقیمی به وجود چنین مراسمی نشدهاست ، اما در منابع کهن اشارههایی به «روز سیزدهم فروردین» هست .گفته میشود ایرانیان باستان در آغاز سال نو پس از دوازده روز جشنگرفتن و شادیکردن که به یاد دوازده ماه سال است ، روز سیزدهم نوروز را که روز فرخندهایست به باغ و صحرا میرفتند و شادی میکردند و درحقیقت با این ترتیب رسمی بودن دورهً نوروز را به پایان میرسانیدند .
آداب و رسوم
روز سیزدهم نوروز بهانهای برای آشتی با طبیعت و به یاد زلالی آب ، استواری کوه ، و چشم نوازی درخت افتادن است . از صبح زود ، هر چند خانواده را میبینی که به خارج شهر میروند . در آن جا ، خانوادهها با شور و نشاط و دسته دسته ، در کنار آب و سبزه یا زیر درختان بساط خود را میگسترانند . بچهها بازی میکنند ، مادران مشغول پخت و پز میشوند و پدرها هم از همه جا صحبت میکنند .
طبیعت در کلام معصومان
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود : «نخل را نسوزانید و آن را در آب غرق نکنید . درخت بارور را قطع ننموده و زراعت و کشاورزی را به آتش نکشید ؛ زیرا شما نمیدانید ، شاید در آینده به آن نیازمند شوید» .
حضرت علی علیه السلام فرمود : «نگاه کردن به سبزه، موجب شادابی است» .
حضرت امام صادق علیه السلام فرمود : «زندگی با سه چیز خوش است : هوای پاک، آب فراوان و گوارا، و زمین نرم و آماده کشاورزی» .
حضرت امام کاظم علیه السلام فرمود : «سه چیز به دیده روشنی میبخشد : نگاه به سبزه ، نگاه به آب روان ، و نگاه به صورت زیبا» .
حضرت علی علیه السلام فرمود : «نگاه کردن به سبزه، موجب شادابی است» .
حضرت امام صادق علیه السلام فرمود : «زندگی با سه چیز خوش است : هوای پاک، آب فراوان و گوارا، و زمین نرم و آماده کشاورزی» .
حضرت امام کاظم علیه السلام فرمود : «سه چیز به دیده روشنی میبخشد : نگاه به سبزه ، نگاه به آب روان ، و نگاه به صورت زیبا» .
نظر رهبر انقلاب در مورد مراسم سیزده به در
رهبر انقلاب ، در کلامی با اشاره به مراسم سیزده به در فرموده اند : «ما ایرانی ها ، عید نوروز را دوست میداریم و آن را جشن میگیریم ، اما جشن ما ، یک جشن سالم است…؛ البته بعضی از مراسم هست که قابل اصلاح نیست . مثلاً اسلام درباره مراسم خرافی از روی آتش پریدن ، حرفی ندارد و (آن را) تأیید نمیکند؛ اما هیچ اشکالی نمیبیند که مردم ، فرض بفرمایید در مناسبتی از مناسبتهای عید ، به فضای باز بروند، با سبزه و طبیعت و صحرا دیداری تازه کنند ، و طبیعت را با یکدیگر نزدیک کنند و لذت صحیح و سالم ببرند ؛ (این ها) مانعی ندارد» .
سیزده به در سال ۱۳۹۹
در سیزده به در سال ۱۳۹۹ به دلیل شیوع ویروس کرونا در ایران ، ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا طی اطلاعیهای هر گونه حضور شهروندان در اماکن عمومی و تفرجگاهها را ممنوع کرد . در این سال همکاری مردم با ستاد ملی مقابله با کرونا موجب شد تا مراسم سیزده به در انجام نپذیرد .
سیزده به در سال 1400
در سیزده به در سال 1400 نیز به دلیل شیوع ویروس کرونا در ایران ، ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا طی اطلاعیهای هر گونه حضور شهروندان در اماکن عمومی و تفرجگاهها را ممنوع کرد . در این سال همکاری مردم با ستاد ملی مقابله با کرونا موجب شد تا مراسم سیزده به در انجام نپذیرد .