نکات انتخاب گسکت مناسب
گسکت ها نقش مهمی در زندگی روزانه ما ایفا می کنند. گسکت ها را می توان قلب تجهیزات، موتورها و … دانست. گسکت ها به منظوز جلوگیری از خروج هوا، آب، گاز و بسیاری دیگر از سیالات در شرایط صنعتی به کار می رود.به دلیل اهمیت آنها و تنوع کاربرد آنها در انواع تجهیزات و ماشین ها، انتخاب گسکت مناسب برای یک کاربرد خاص، مهم و بحرانی است.
در این مقاله نگاه دقیق تری به نکات انتخاب مناسب یک فلنج می پردازیم:
1. مشخصات انواع گسکت های فلنج و کاربردهای آن
بیشتر گسکت ها در فشارهای غیر یکنواخت و بعد از ایجاد اتصال و تحمل گشتاور و همچنین دماهای غیر معمول از بین می روند. بنابراین قبل از مشاوره با یک متخصص باید اطلاعات کاملی در مورد شرایط محیطی و عملکردی گسکت ها بدانید. شرایط محیطی شامل دما، فشار سیال، ویژگی های خورندگی سیال می شود. با مشخص شدن این شرایط می توان متریال و شکل خاص گسکت مورد نیاز را مشخص کرد.
2. تمرکز بر انتخاب متریال
بعد از مشخص شدن شرایط محیطی گسکت نوبت به انتخاب متریال گسکت می رسد. چهار نوع متریال مهم در تولید گسکت ها استفاده می شود که در ادامه مزایای هر کدام را بیان می کنیم:
الاستومریک:
- غیرقابل تراکم، قابل انعطاف،نفوذ ناپذیر و الاستیک
- دفورمه شده اما از حجم آن کاسته نمی شود.
- از متریال مختلف ساخته می شود مانند نئوپرن، لاستیک معمولی
فیبر:
- بعضی از فلنج ها از انواع متریال با خواص منحصربفردی مانند فیبرکربن،شیشه،میکا و تفلون ساخته می شوند.
متریال نرم و غیرفلزی
- این گسکت ها در بارها و فشارهای کم به راحتی فشرده می شوند
- این گسکت ها در فلنج ها،مبدل های حرارتی و شیر کمپرسورها استفاده می شود
- انعطاف پذیر هستند.
متریال فلزی
- این گسکت ها از یک نوع فلز و یا ترکیبی از چند نوع فلز و در شکل ها و سایزهای مختلف ساخته می شوند
- این گسکت ها برای دما و فشارهای بالا استفاده می شود.
3. ارزیابی مقاومت شیمیایی
قبل از انتخاب یکی از متریال های بالا برای گسکت باید مقدار مقاومت گسکت در برابر مواد شیمیایی بررسی شود. لذا ویژگی های خورندگی سیال در این انتخاب نقش مهمی را ایفا می کند. برای مثال لاستیک نیتریل NBR، در برابر انتقال نفت مقاوم بوده اما در انتقال سیالات اکسید کننده از بین می رود.
در مقابل متریال Eptfe برای تمامی سیالات با PH در محدوده ی 14-0 مناسب است اما نمی تواند در انتقال فلزات قلیایی مذاب و فلوئور به کار برده شود. این انتخاب ممکن است برای بعضی از افراد گیج کننده باشد و این به دلیل این است که باید همه واقعیت ها را در مورد جایی که گسکت به کار برده می شود شناخته شود تا گسکت انتخاب شده به شکل مناسب عمل کند.
4. فاکتورهای ساختاری(غیرفلزی،فلزی،نیمه فلزی)
گسکت های فلزی مقاوت بالایی دارد در حالی که گسکت های غیر فلزی انعطاف پذیر بوده و به راحتی شکل پذیر است.
گسکت های نیمه فلزی، گسکت های ترکیبی و کامپوزیت هستند که مقاومت بالای گسکت های فلزی و انعطاف پذیری گسکت های غیرفلزی را دارد.
5. با یک طراح گسکت صحبت کنید
این نکته ممکن است از نکات دیگر مهمتر باشد. در انتخاب گسکت نباید هیچ فاکتوری حدسی باقی بماند.
6. تست عملکرد گسکت
برای اطمینان از عملکرد مناسب گسکت باید آن را تحت تست های صحیحی قرار داد. با استفاده از آزمونهایی مانند تست فشار داغ، تست خزش و تست های دیگر مشخص خواهد شد که آیا گسکت انتخاب شده می تواند در دما، فشار مورد نظر کار کند و آب بندی مناسبی داشته باشد و همچنین در برابر خورندگی سیال مقاومت کند.
7. انتخاب تولیدکننده و فروشنده مناسب گسکت
علاوه بر عوامل ذکر شده در بالا ، انتخاب تولید کننده و فروشنده مناسب گسکت می تواند نوید یک گسکت باکیفیت و خرید خوب را بدهد. پایپ کالا مشاوره های لازم را برای انتخاب گسکت مناسب برای پروژه های شما ارائه می دهد.
بهترین متریال گسکت های لاستیکی برای مقاومت در شرایط هوایی
محلی که گسکت در نصب می شود اهمیت زیادی دارد. بخصوص در شرایطی که در معرض مستقیم با عناصر موجود در آن باشد. به همین دلیل انتخاب گسکتی با طول عمر و دوام بالا برای چنین کاربردهایی مهم است.
اثر آب و هوا بر عملکرد گسکت
بعضی از گسکت ها در معرض مستقیم نور خورشید قرار دارند که باعث می شود دمای گسکت تا 140 درجه فارنهایت زیاد شود. علاوه بر این افزایش دما باعث افزایش فشار وارده بر بیشتر گسکت ها می شود.
در سوی دیگر این طیف عملکرد گسکت هایی که در معرض هوای بسیار سرد قرار دارند ممکن است به دلیل انجماد دچار شکستگی شوند. این مشکل وقتی بیشتر می شود که دما بیشتر از دمای فریز می شود. گسکت هایی که یخ زده اند با بالارفتن دما مستعد نشتی می شوند.
علاوه بر این گسکت ها باید در برابر اوزون و اشعه های UV مقاومت کنند. اشعه UV باعث از بین رفتن یکپارچگی گسکت شده و طول عمر آن را کاهش نمی دهد. اوزون نیز در طبیعت وجود ندارد و تحت شرایط خاصی تولید می شود. متریال های مقاوم در برابر اشعه UV و اوزون باید در گسکت هایی که در تماس مستقیم با هوای بیرون دارند استفاده شود.
در پایان در محیط هایی که تغییرات دمایی زیاد بوده و گسکت ها متناوبا منقبض و منبسط شوند باید از گسکت هایی استفاده شود که خاصیت ارتجاعی دارند.
در ادامه مثال هایی از متریال های متداول که مقاومت خوبی در برابر شرایط سخت محیطی دارند بیان می کنیم :
فلورو الاستومر
این ماده به دلیل عملکرد مناسب و مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی شناخته می شود. همچنین در برابر شرایط سخت آب و هوایی مقاوم است. فلوروالاستومرها می توانند در برابر دماهای بالا، اوزون، اکسیژن و همچنین انواع سوخت ها و سیالات هیدرولیک عملکرد خوبی داشته باشند. فلوروالاستومر می تواند در دمای ماکزیمم 400 درجه فارنهایت در شرایط سرویس پیوسته و حداکثر تا 500 درجه فارنهایت در شرایط سرویس ناپیوسته استفاده شود.
پلی اورتان
این ترکیب مقاومت خوردگی خیلی خوب و مقاومت کششی مناسبی در برابر مقایسه با سایر الاستومرها دارد. همچنین مقاومت خوبی در برابر اوزون داشته و در دماهایی بین 22 درجه فارنهایت زیر صفر الی 230 درجه فارنهایت بالای صفر عملکرد خوبی دارد.
لاستیک EPDM
لاستیک EPDM با متریال های مختلف و آب و هواهای سخت سازگار است. این ترکیب می تواند در برابر ویژگی های خورنده اوزون، اکسیژن، گرما و اب و هوا و همچنین مواد شیمیایی و نفت و اسیدها مقاومت کند. لاستیک EPDM در بازه های دمایی مختلفی مانند 40- فارنهایت الی 275 درجه فارنهایت کار کند. همچنین مقاومت خوبی در برابر بخار و سیالات قطبی داشته باشد.
سیلیکون
سیلیکون بسیار متریال تطبیق پذیری است. سیلیکون خواص بسیار خوب الاستومریک را در دماهای بالا و پایین دارد. سیلیکون در برابر اکسیژن، اوزون، اشعه UV، آب و هوا،گذشت زمان و دماهای بسیار بالا مقاوم است. سیلیکون قابلیت تحمل دماهای 67- درجه فارنهایت تا 450 درجه فارنهایت را دارد.
انتخاب هایی برای گسکت های قابل استفاده در تماس مستقیم با هوا وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند، همچنین هر کدام از متریال ها قیمتی متفاوت داشته و همچنین می توانند در شرایط آب و هوایی خاصی کار کنند.