مقالات

شیر ونت فاضلاب

شیر ونت فاضلاب + قیمت شیر ونت فاضلاب

فهم و استفاده از شیر ونت فاضلاب امری حیاتی برای هر ساختمان می‌باشد. این مقاله به شما توضیح می‌دهد که شیر ونت فاضلاب چیست و چگونه کار می‌کند.شیر ونت ها در واقع یک شیر یک‌طرفه هوا هستند که به صورت سقلی عمل کرده و در زمان به وجود آمدن فشار منفی در سیستم لوله‌کشی فاضلاب فشار منفی داخل شبکه را متعادل می‌کنند. برای درک بهتر عملکرد این شیرها ابتدا باید با پدیده سیفوناژ آشنا شویم.

ونت در لاتین به معنای هواکش است و در سیستم‌های فاضلاب استاندارد،تعبیه هواکش مطابق با استانداردهای ملی ساختمان، الزامی است.ونت فاضلاب دو کار را انجام می‌دهد:

  • کمک به حرکت بهتر آب و تخلیه بهتر فاضلاب در محل سیفون ها
  • هدایت بو و گازهای تولید شده در مسیر فاضلاب به بیرون

طراحی لوله‌های ونت باید به صورتی باشد که هوا به‌راحتی بتواند از لوله‌ها خارج و در صورت نیاز برای تامین حرکت مستمر فاضلاب، وارد لوله‌ها شود.هدف استفاده از ونت، ایجاد جریان یک‌دست و بدون تنفس آب در فاضلاب است.اگر در سیستم فاضلاب از ونت استفاده نشود، در هنگام تخلیه آب فاضلاب،به دلیل تنفس نکردن لوله، در قسمت‌های سیفون، تنفس (مکش سیفونی) ایجاد می‌شود و آب درون سیفون خالی می‌شود. این امر باعث ورود بوی نامطبوع فاضلاب به فضای ساختمان می‌شود.

همچنین باید توجه داشت که گازهای موجود در چاه و لوله‌های فاضلاب، اشتعال‌‌زا هستند.در صورت استفاده نکردن از ونت، گاز تولید شده در چاه و لوله‌های فاضلاب، تخلیه نمی‌شود ومحبوس شدن گاز باعث ایجاد فشار می‌شود. اگر فشار از حد خاصی بالاتر برود،گاز محبوس شده در لوله‌ها، باعث ایجاد انفجار می‌شود.

پدیده سیفوناژ

وقتی در شبکه فاضلاب یک تخلیه آنی (بیش از 8 لیتر آب) انجام می‌شود، به دلیل پر شدن مقطع لوله، پشت فاضلاب فشار منفی (مکش) ایجاد می‌گردد. این مکش منجر به تخلیه آب داخل سیفونی که تخلیه از آن طریق انجام شده است (سیفوناژ اتوماتیک) و همچنین سیفون‌های طبقات پایین‌تر (سیفوناژ القایی) می‌شود. تخلیه تله آب هوابند داخل سیفون به معنی ورود بو، آلودگی و حشرات موذی از داخل شبکه فاضلاب به محیط می‌باشد. ضمن اینکه مقاومت تله آب برای تخلیه باعث کاهش سرعت حرکت فاضلاب در خطوط افقی و جا ماندن مواد جامد فاضلاب می‌شود.

شیر ونت

 

روش سنتی حل مشکل سیفوناژ

در روش سنتی – که به روش Full Vent معروف است – از پشت هر سیفون یک لوله به سمت بالا کشیده می‌شود. این لوله‌ها داخل داکت تجمیع شده و به سمت پشت بام هدایت می‌شوند. در این روش فشار پشت سیفون از طریق لوله‌کشی ونت با فشار هوای آزاد مرتبط می‌گردد و از این طریق فشار منفی ایجاد شده متعادل شده و در واقع مکش از طریق پشت‌بام خنثی می‌گردد.

مشکلات این روش عبارتند از: بالا رفتن حجم لوله‌کشی (70 تا 110 درصد)، انتشار بوی فاضلاب در فضای پشت‌بام، عملکرد ضعیف سیستم ونت در ساعات پیک مصرف و اشغال مساحت ساختمان و فضای سقف کاذب توسط لوله‌های ونت.

استفاده از شیر ونت

در این روش مدرن که اولین بار توسط شرکت STUDOR امریکا ابداع شده است، شیرهای یکطرفه هوا روی شبکه فاضلاب مربوط به هر محیط و همچنین بالای خط اصلی فاضلاب نصب می‌گردد. عمکرد این سیستم‌ها به صورت سقلی بوده و در فشار 250- پاسکال در شیرهای داخل واحدها 7.5 لیتر بر ثانیه و در شیر خط اصلی 30 لیتر بر ثانیه هوا از خود عبور می‌دهد. این ترکیب می‌تواند با عملکردی حتی بهتر از لوله‌کشی ونت یک به یک‌ از تله آب سیفون‌ها حفاظت کند

شیر ونت فاضلاب چگونه کار می کند

هدف از تعبیه لوله‌های ونت در لوله‌کشی فاضلاب، دفع بهتر فاضلاب از طریق تنظیم فشار گازها و مایعات است. لوله ونت در واقع بخشی از لوله‌کشی فاضلاب است که به بیرون راه دارد و معمولا در مسیر خود به پشت بام رفته، در آن جا با انتهای باز خود با هوای بیرون ارتباط دارد. در نتیجه به وسیله ونت‌های مختلف، گازهای فاضلاب به خارج ساختمان هدایت شده و همچنین در صورت نیاز، هوا وارد لوله‌ها می‌شود. ورود هوا به لوله‌ها با ورود اکسیژن همراه هست. با ورود اکسیژن به لوله‌های فاضلاب ساختمان، باکتری‌ها قادر به تجزیه هوازی فاضلاب خواهند بود.

هنگامی که آب در لوله ها حرکت می کند، هوایی که در جلوی مسیر حرکت آب وجود دارد، فشرده می‌شود. اگر این هوای اضافی تخلیه نشود، با فشار هوا به فاضلاب، فاضلاب به ساختمان برمی گردد. به همین دلیل اجزای فاضلاب ساختمان مانند سینک، توالت، روشویی و… همگی دارای لوله ونت هستند تا فشار ناخواسته لوله‌ها را تخلیه کنند. در واقع هوایی که به وسیله ونت از لوله خارج، یا به آن وارد می‌شود باعث جاری شدن راحت‌تر و یکدست‌تر فاضلاب، در لوله‌ها می‌شود.

انواع سیستم ونت فاضلاب

ونت خشک و تر

به طور کلی هواکش یا ونت به دو صورت خشک و تر در سیستم فاضلاب ساختمان‌ها تعبیه می‌شود. در ادامه به بررسی ونت خشک و تر می‌پردازیم.

ونت تر (هواکش ثانویه)

در تمام طول لوله ونت خشک نباید هیچ آبریزی (ورودی آب) وجود داشته باشد.

ونت تر (هواکش اولیه)

ونت تر، برخلاف ونت خشک (که هیچ آب ریزی ندارد)، در طبقات بالا دست خود به عنوان لوله فاضلاب و برای طبقات پایین به عنوان لوله ونت عمل می‌کند. محدودیتی در تعداد طبقات ساختمان وجود ندارد و این موضوع می‌تواند تا چندین طبقه ادامه یابد.

اهمیت شیر ونت فاضلاب

شیر ونت فاضلاب یکی از اجزای کلیدی سیستم فاضلاب ساختمان است. این اهمیت از جلوه کمتری برخوردار است، اما اگر درست نباشد، می‌تواند به مشکلات جدی در فاضلاب ساختمان منجر شود.

ساختار شیر ونت فاضلاب

شیر ونت فاضلاب از یک تنه معمولاً فلزی تشکیل شده است که دارای دو سوراخ است. یکی از این سوراخ‌ها به لوله فاضلاب متصل می‌شود و دیگری به لوله دفع فاضلاب. این ساختار ساده به شیر ونت فاضلاب امکان می‌دهد تا فاضلاب را جلوگیری یا مجاز کند.

نحوه کار شیر ونت فاضلاب

شیر ونت فاضلاب به عنوان یک راهکار کنترلی عمل می‌کند. وقتی شیر باز است، فاضلاب از ساختمان به سیستم فاضلاب خارج می‌شود. اما وقتی شیر بسته می‌شود، جریان فاضلاب متوقف می‌شود. این امکان می‌دهد تا به عنوان یک وسیله کنترلی برای جلوگیری از انسداد یا نشت در فاضلاب عمل کند.

نگهداری و تعمیر شیر ونت فاضلاب

نگهداری و تعمیر شیر ونت فاضلاب امری حیاتی است. به صورت دوره‌ای باید بررسی و تعویض شیر ونت فاضلاب انجام شود تا از کارکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.

انواع شیر ونت فاضلاب

شیر ونت فاضلاب در انواع مختلفی مانند شیرهای دستی و اتوماتیک وجود دارد. هر نوع دارای ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود می‌باشد.

مزایا و معایب شیر ونت فاضلاب

استفاده از شیر ونت فاضلاب مزایای بسیاری دارد، از جمله کنترل بهتر جریان فاضلاب و صرفه‌جویی در مصرف آب. اما اگر نادرست نصب شود یا تعمیر نشود، می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند.

مزایای استفاده از شیر ونت فاضلاب

  1. کاهش حجم لوله‌کشی
  2. افزایش ضریب اطمینان به دلیل مستقل بودن عملکرد هر ونت
  3. کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری
  4. افزایش فضای مفید ساختمان به دلیل عدم استفاده از لوله‌کشی اضافی
  5. جلوگیری از انتشار بوی بدن در فضای پشت بام ساختمان‌ها

کاهش حجم لوله‌کشی (30 تا 60 درصد)، افزایش ضریب اطمینان به دلیل مستقل بودن عملکرد ونت در هر واحد (در مقابل روش فول ونت که در آن عملکرد ونت همه واحدها به هم وابسته است)، عدم نیاز به تعمیر و نگهداری به دلیل عملکرد سقلی، افزایش فضای مفید ساختمان به دلیل حذف حجم بالایی از لوله‌های فاضلاب و جلوگیری از انتشار بوی نامطبوع در فضاهای مشاع ساختمان مثل پشت‌بام.

در حال حاضر در ایران شیرونت های کاپری نمونه از این تکنولوژی است که توسط شرکت سوپر پکس عرضه می‌گردد. ولی در کشورهایی که دارای صنعت ساختمان توسعه یافته‌ای هستند، این شیرها بخصوص در ساختمان‌های بلند مرتبه در مقیاس گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در حال حاضر در کشورهای توسعه یافته از شیر ونت فاضلاب به صورت گسترده و مخصوصا در مورد ساختمان‌های بلند استفاده می‌شود.

استفاده از شیر ونت فاضلاب در ساختمان‌ها

شیر ونت فاضلاب در همه ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار اساسی برای حفظ بهداشت و ایمنی ساختمان‌ها می‌باشد.

نکات ایمنی مرتبط با شیر ونت فاضلاب

در زمان نصب یا تعمیر شیر ونت فاضلاب، باید نکات ایمنی را رعایت کرد تا از هر گونه حادثه جلوگیری شود.

تکنولوژی‌های مدرن در شیر ونت فاضلاب

تکنولوژی‌های مدرن به بهبود عملکرد و کارایی شیر ونت فاضلاب کمک می‌کنند. از سیستم‌های هوش مصنوعی تا اتوماسیون، این تکنولوژی‌ها به بهبود سیستم‌های فاضلاب کمک می‌کنند.

نقش شیر ونت فاضلاب در صرفه‌جویی انرژی

استفاده از شیر ونت فاضلاب به صرفه‌جویی در مصرف انرژی منجر می‌شود. این ابزار به بهبود مدیریت جریان فاضلاب و حفظ منابع آب کمک می‌کند.

اهمیت نصب صحیح شیر ونت فاضلاب

نصب صحیح شیر ونت فاضلاب بسیار مهم است. اگر نادرست نصب شود، ممکن است با مشکلات جدی مواجه شوید. بنابراین، بهتر است از تخصصی‌ها برای نصب آن استفاده کنید.

نحوه اجرا صحیح ونت خشک فاضلاب

ونت خشک از پایین‌ترین نقطه در سیستم  لوله‌کشی فاضلاب شروع شده، به بدنه اصلی لوله فاضلاب متصل می‌شود و در مسیر خود تمامی تجهیزات بهداشتی ساختمان را تحت پوشش قرار می‌دهد. لوله ونت خشک ممکن است برای هر طبقه به‌صورت مجزا و یا به‌صورت مشترک برای چند طبقه استفاده شود.

نحوه اجرا صحیح ونت تر فاضلاب

تعبیه ونت تر از محل اتصال ونت خشک آغاز شده، تا پست‌ترین بخش لوله‌کشی فاضلاب در ساختمان ادامه می‌یابد. هر یک از تجهیزات بهداشتی به‌صورت مجزا و با شاخه‌های

افقی فاضلاب، به لوله ونت تر متصل می‌شوند. لوله ونت خشک می‌تواند مستقیما به لوله افقی ونت تر و یا به‌صورت جداگانه به لوله فاضلاب تک تک تجهیزات بهداشتی (به جز کفشور) متصل شود.

نحوه اجرای صحیح ونت و نقشه ونت

لازم است در اجرای ونت فاضلاب و نقشه لوله‌کشی ونت، به نکات مختلفی توجه کنید در ادامه نکات مهم در نقشه ونت فاضلاب را با هم بررسی می‌کنیم:

  • در صورت وجود چاه جذبی در ساختمان که رایرز آب باران به طور مستقیم در آنتخلیه نمی‌شود،قرار دادن ونت ضروری است.
  • برای جلوگیری از آسیب مربوط به سقوط اجسام خارجی به لوله ونت، وجود انتهای خمیده برای لوله هواکش در نقشه لوله‌کشی ونت ساختمان لازم است.
  • در نقشه لوله‌کشی ونت، لوله هواکش باید حدود 2 متر بالاتر از سقف آخر ساختمان قرار گیرد.
  • نحوه اجرا صحیح ونت فاضلاب حکم می‌کند؛ سیفون مربوط به توالت ایرانی، باید به شیر ونت فاضلاب و یا لوله ونت مجهز باشد.
  • تنها در صورت اجرای صحیح ونت فاضلاب، اتصال فاضلاب آشپزخانه به رایزرسرویس بهداشتی موردی ندارد.
  • لوله هواکش عمودی باید در پایین‌‌ترین و بالاترین نقطه استک فاضلاب به این خط وصل شود.
  • لوله ونت و لوله افقی فاضلاب را باید با زانوی ۹۰ درجه و به‌ صورت کاملا قائم بههم متصل کرد. با انجام این عمل، احتمال ورود فاضلاب به خط ونت به حداقل می‌رسد.
  • قطر لوله قائم هواکش برای ساختمان‌های بالای 10 طبقه باید 75 میلی‌متر باشد.
  • در نقشه لوله‌کشی ونت فضاهای رستورانی، باید حوضچه چربی گیری تعبیه شود.

شیر ونت فاضلاب و محیط زیست

استفاده صحیح از شیر ونت فاضلاب می‌تواند به حفظ محیط زیست کمک کند. کنترل جریان فاضلاب و جلوگیری از نشت و انسداد به حفظ منابع طبیعی کمک می‌کند.

شیر ونت فاضلاب و محل نصب شیر ونت

شیر ونت فاضلاب، شیر یک طرفه هوا است که در زمان به وجود آمدن فشار منفی در لوله‌کشی فاضلاب، فشار داخل لوله‌ها را تعدیل می‌کند. استفاده از شیر فاضلاب ونت، روشی مدرن برای جلوگیری از رخ دادن سیفوناژ در ساختمان است. در این روش شیرهای یک طرفه هوا بر روی شبکه فاضلاب هر بخش و بالای خط اصلی لوله‌کشی فاضلاب نصب می‌شوند. امروزه استفاده از شیر فاضلاب ونت، نسبت به سیستم‌های مشابهی که برای خارج کردن هوای اضافی لوله‌های فاضلاب طراحی شده است (مانند لوله‌کشی فول ونت و سیستم ونت فاضلابی) راه حل مقرون‌ به صرفه‌تر و ساده‌تری است زیرا این شیرها سرعت تخلیه را بالا می‌برند و برای نصب آن‌ها نیاز به لوله‌کشی وجود ندارد.

انواع لوله ونت

هواکش لوله‌ی قائم فاضلاب (Stack Vent)

این نوع ونت در ادامه لوله فاضلاب و پس از بالاترین اتصال شاخه افقی، به سمت پشت بام قرار می‌گیرد و به عنوان دودکش عمل می‌کند.

لوله‌ی قائم هواکش فاضلاب (Vent Stack)

انتهای این لوله‌ها آزاد است و به لوله‌های انشعاب (شاخه‌های افقی) متصل می‌شوند. لوله قائم هواکش فاضلاب، با هدف هواکشی فاضلاب تعبیه شده، در پست‌ترین نقطه

به لوله قائم فاضلاب متصل می‌شود. نکته مهم در این هواکش‌ها این است که نقطه اتصال این ونت باید پایین‌تر از آخرین اتصال افقی به لوله قائم فاضلاب قرار گرفته باشد و اگر لوله قائم هواکش به لوله اصلی افقی فاضلاب وصل شود، نقطه اتصال باید 10 برابر قطر لوله افقی اصلی, از زانوی زیر لوله قائم فاضلاب، فاصله بگیرد.

شاخه افقی هواکش (Branch Vent)

از این قسمت هواکش، برای اتصال هواکش به یک تا چند وسیله بهداشتی استفاده می‌شود. این هواکش به ادامه‌ی لوله‌ی قائم فاضلاب یا لوله قائم هواکش متصل می‌شود. اجرای این هواکش در ضخامت دیوار مجاز نیست اما برای سرویس‌های بهداشتی و سقف‌های کاذب، از این هواکش استفاده می‌شود.

هواکش کمکی اصلی (Yoke Vent)

جهت جلوگیری از تغییر فشار در لوله‌های قائم فاضلاب این ونت‌ها به لوله هواکش قائم متصل می شوند. شیب این هواکش‌ها به سمت لوله‌ی قائم فاضلاب می باشد.

تست ونت فاضلاب

با استفاده از استاپر می‌توانید تست ونت فاضلاب و لوله‌کشی فاضلاب را انجام دهید. برای انجام تست به روش زیر عمل کنید:

  1. ابتدا استاپر دستی را در داخل دریچه بازدید لوله فاضلاب پوش فیت و در قسمت پایینی لوله‌کشی فاضلاب قرار می‌دهیم. سپس آن را محکم می بندیم تا از عبور آب جلوگیری شود.
  2. آب را از طبقه بالا درون لوله فاضلاب می ریزیم و لوله را از آب پر می‌کنیم. دقت کنید فشار بیش از حد به لوله وارد نشود.
  3. طی 15 دقیقه تمام قسمت‌های لوله‌کشی فاضلاب ساختمان را چک کرده، نشتی‌های احتمالی در لوله‌ها و اتصالات را پیدا می‌کنیم.
  4. با مشاهده چکه‌های احتمالی آب، محل دقیق نشتی لوله را پیدا کرده، اقدامات لازم برای تقویت و تعمیر لوله‌کشی ساختمان را انجام می‌دهیم.
  5. اگر بعد از گذشت 15 دقیقه نشتی‌ای در سیستم لوله‌کشی مشاهده نشد، استاپر را به آرامی باز کرده و از داخل لوله خارج می کنیم تا آب از لوله خارج شده، فشار از روی لوله‌ها برداشته شود.

نتیجه‌گیری

شیر ونت فاضلاب عنصری مهم در سیستم فاضلاب ساختمان‌ها و منازل است. اهمیت نصب و نگهداری صحیح آن نمی‌تواند اغفال شود. این ابزار به بهبود کارایی سیستم فاضلاب، صرفه‌جویی در انرژی و حفظ محیط زیست کمک می‌کند.

سوالات متداول

1. چرا شیر ونت فاضلاب در ساختمان‌ها اهمیت دارد؟

شیر ونت فاضلاب اهمیت دارد زیرا کنترل جریان فاضلاب و حفظ بهداشت و ایمنی ساختمان‌ها را تضمین می‌کند.

2. چگونه نگهداری شیر ونت فاضلاب انجام می‌شود؟

نگهداری شیر ونت فاضلاب به صورت دوره‌ای باید انجام شود و در صورت نیاز، تعمیر و تعویض آن انجام می‌شود.

3. چه نکاتی در نصب شیر ونت فاضلاب باید رعایت شوند؟

در نصب شیر ونت فاضلاب، باید نکات ایمنی و استانداردهای مرتبط با سیستم فاضلاب رعایت شوند.

4. چگونه شیر ونت فاضلاب به بهبود صرفه‌جویی انرژی کمک می‌کند؟

شیر ونت فاضلاب با کنترل جریان فاضلاب به بهبود صرفه‌جویی انرژی منجر می‌شود.

5. چگونه می‌توان شیر ونت فاضلاب را برای حفظ محیط زیست به کار برد؟

استفاده صحیح از شیر ونت فاضلاب باعث کنترل جریان فاضلاب و جلوگیری از نشت و انسداد می‌شود، که به حفظ محیط زیست کمک می‌کند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *