آزمونهای استاندارد لوله پلی اتیلن
پلی اتیلن (PE)یک پلیمر پیچیده است ، با ویژگیهایی که میتوانند بنحوی مطلوب بهینه شوند . چنین اصلاحاتی بوسیلهی نوع کاتالیزور ، شرایط پلیمریزاسیون و مقدار استفاده co-monomer (مونومری به غیر از پلی اتیلن) تحت تاثیر قرار میگیرند . بنابراین پلی اتیلن تولید شده باید با تعدادی آزمایش استاندارد تست شود تا از کیفیت آن اطمینان حاصل شود . برای طبقه بندی ویژگیهای متنوع لولههای پلی اتیلنی از استانداردهای ASTM ، استاندارد D 3350 ، میتوان استفاده کرد . این استاندارد “ویژگیهای استاندارد لوله پلاستیکی پلی اتیلن و اتصالات آن” نام دارد . آزمونهای استاندارد لوله پلی اتیلن
این استاندارد شش خاصیت را در تولید لولههای PE ، در جوش گرمایی و در قابلیت کاربرد طولانی مدت ، مهم در نظر میگیرد . هر خاصیت به صورت یک سلول (cell) در نظر گرفته میشود و هر سلول شامل تعدادی طبقه (class) است . این سلولها و طبقات در جدول ۱ مشخص شده اند .
جدول ۱:
خاصیت | روش آزمون | ۰ | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ | ۶ | ۷ | ۸ |
تعیین دانسیته, g/cm3 | D 1505 | تعیین نشده | ۰٫۹۲۵ یا کمتر | >0.925 -0.940 | >0.940 -0.947 | >0.947 -0.955 | >0.955 | — | مقدار ویژه | — |
شاخص ذوب | D 1238 | تعیین نشده | >1.0 | ۱٫۰ to 0.4 | <0.4 to 0.15 | <0.15 | A | — | مقدار ویژه | — |
انعطاف پذیری، MPa | D 790 | تعیین نشده | <138 | ۱۳۸-<276 | ۲۷۶-<552 | ۵۵۲-<758 | ۷۵۸- <1103 | >1103 | مقدار ویژه | — |
قدرت کششی،MPa | D638 | تعیین نشده | <15 | ۱۵- < 18 | ۱۸- <21 | ۲۱- <24 | ۲۴- <28 | >28 | مقدار ویژه | — |
مقاومت رشد کند ترک ۱، ESCR | D1693 | تعیین نشده | ||||||||
شرایط تست | A | B | C | C | — | — | — | مقدار ویژه | ||
مدت تست به ساعت | ۴۸ | ۲۴ | ۱۹۲ | ۶۰۰ | — | — | — | مقدار ویژه | ||
بیشینه درصد خطا | ۵۰ | ۵۰ | ۲۰ | ۲۰ | — | — | — | مقدار ویژه | ||
مقاومت رشد کند ترک ۲، PENT | F 1473 | تعیین نشده | — | — | — | ۱۰ | ۳۰ | ۱۰۰ | ۵۰۰ | مقدار ویژه |
فشار هیدرواستاتیک ۱، MPa ، ۲۳°C | D2837 | NPR | ۵٫۵۲ | ۶٫۸۹ | ۸٫۶۲ | ۱۱٫۰۳ | — | — | — | — |
فشار هیدرواستاتیک ۲، MPa ، ۲۰°C | ISO 12162 | — | — | — | — | — | ۸ | ۱۰ | — | — |
همچنین استاندارد ASTM D335 با استفاده از حرف کد (Code letter) رنگی بودن یا نبودن و نوع پایدار کننده را شامل میشود . پایدار کننده شامل موادی میشود که به صورت بالقوه در برابر امواج فرابنفش (UV) مقاوم هستند . جدول ۲ این حروف کد را نشان میدهد .
جدول ۲:
حرف کد | رنگ و پایدارکننده فرابنفش |
A | طبیعی |
B | رنگی |
C | سیاه با بیشینه ۲ درصد کربن سیاه |
D | طبیعی با پایدارکننده فرابنفش |
E | رنگی با پایدار کننده فرابنفش |
برای طراحی یک پلی اتیلن مطابق با استاندارد STM D 3350 سلول و طبقه را طبق جدول ۱ مشخص میکنیم. سپس حرف کد مناسب را هم از جدول ۲ پیدا میکنیم. یک مثالی از این فرآیند برای پلی اتیلنی که کد معرفی E445574C را دارد در جدول ۳ آمده است:
جدول ۳:
مقدار مناسب مطابق با جدول ۱ | شماره طبقه یا حرف کد | سلول خاصیت |
>0.947 – ۰٫۹۵۵ | ۴ | دانسیته |
<0.15 | ۴ | شاخص ذوب شدن |
۷۵۸ – <1103 | ۵ | انعطاف پذیری |
۲۴ – <28 | ۵ | قدرت کششی |
۵۰۰ بر اساس تست PENT | ۷ | مقاومت در برابر رشد کند ترک |
۱۱٫۰۳ | ۴ | فشار هیدرواستاتیک ۱ |
سیاه با بیشینه ۲ درصد کربن سیاه | C | حرف کد |